Większość poważnych wad serca i chorób związanych z nieprawidłowym działaniem tego kluczowego dla życia organu wykrywana jest w pierwszych dniach życia dziecka. Część schorzeń kardiologicznych pozostaje jednak utajona i niepokojące objawy mogą wystąpić znacznie później, po kilku miesiącach, a nawet latach. Od wyczulenia pediatry opiekującego się dzieckiem i obserwacji jego rodziców zależy, czy zostaną one w miarę szybko dostrzeżone, a dziecko zostanie skierowane do kardiologa.

Niepokojące objawy – na co należy uważać?

Istnieje wiele na pierwszy rzut oka zupełnie niepozornych symptomów, które mogą świadczyć o problemach z sercem. Tylko uważna obserwacja dziecka pozwoli je możliwie szybko dostrzec, tym samym dając sposobność do wdrożenia odpowiedniego leczenia. Za klasyczne przykłady objawów, które powinny zwiększyć czujność rodzica, uznaje się:

• Szybkie męczenie się malucha. Dziecko z chorym sercem ma zwykle mniejszą wydolność fizyczną. W przypadku niemowląt objawia się to wydłużeniem czasu snu, zauważalnym męczeniem się podczas jedzenia, kąpieli czy innych zabiegów pielęgnacyjnych. U starszych dzieci zadyszka może pojawiać się podczas zabawy, przy okazji krótkich spacerów czy codziennych aktywności. Przy poważnych problemach kardiologicznych zwykłe wejście po schodach czy pościelenie łóżka może stać się dla dziecka prawdziwym wyzwaniem.
• Bladość cery połączona z nagłymi wypiekami i intensywnym poceniem się nie tylko w obrębie pach, dłoni czy stóp, ale także czoła, pleców czy brzucha.
• Utrzymywanie przez dziecko stale niskiej wagi lub jej gwałtowny spadek, który jest niezwiązany z infekcją lub inną wykrytą chorobą przyczyniającą się do chwilowego pogorszenia apetytu dziecka.
• Dolegliwości bólowe, na które uskarża się dziecko, zwłaszcza jeśli odnoszą się one do okolic klatki piersiowej i pleców. Bólowi mogą towarzyszyć również duszności.

Oczywiście część z wymienionych objawów, zwłaszcza gdy mają one charakter epizodyczny i są związane z przeziębieniem lub innego rodzaju infekcją, nie jest niebezpieczna i nie wymaga konsultacji z kardiologiem. Jeśli jednak takie objawy utrzymują się przez dłuższy czas, warto skontaktować się z pediatrą, który osłucha dziecko i w razie potrzeby skieruje je do kardiologa. W przypadku niespodziewanych zasłabnięć, omdleń czy opisywanych przez dziecko zaburzeń w rytmie pracy serca – wystąpienia tzw. kołatania serca – można od razu zdecydować się na wizytę u kardiologa dziecięcego.

Pierwsza wizyta u kardiologa dziecięcego

Badanie zwykle składa się z dwóch części. W zależności od wieku dziecka lekarz przeprowadza z nim wywiad lub dopytuje rodziców o objawy, które wzbudziły ich niepokój. Im bardziej szczegółowy wywiad, tym łatwiejsze rozpoznanie ewentualnego schorzenia. Dlatego kardiolog pyta o wszystkie symptomy, które mogą stanowić objaw określonej wady czy choroby, dopytuje o częstotliwość i moment ich występowania oraz poziom nasilenia. Podczas wywiadu padają również pytania o ewentualne choroby w rodzinie czy przebyte przez dziecko infekcje. Część popularnych chorób, takich jak szkarlatyna czy angina może powodować powikłania, prowadząc do zaburzeń pracy serca. Druga część to badanie fizykalne (lekarz osłuchuje serce dziecka), a w razie potrzeby dodatkowe badania specjalistyczne, takie jak EKG czy echo serca.

Zapraszamy do Poradni kardiologii dziecięcej w Centrum Medycznym Multimedic.