Obrazowanie serca i dużych naczyń krwionośnych przy pomocy ultradźwięków to jedno z podstawowych badań diagnostycznych w kardiologii. Pozwala na dokonanie nieinwazyjnej oceny stanu serca, sprawdzenie budowy komór i przedsionków, szczelności zastawek oraz wykonanie precyzyjnego pomiaru ilości przepompowywanej przez serce krwi. Badanie ma różne nazwy: echo serca, USG serca, UKG lub ultrasonokardografia. W każdym przypadku oznacza jednak to samo.
Echokardiografia serca jest badaniem nieinwazyjnym i bezpiecznym dla pacjenta. Wyróżnia się dwa podstawowe rodzaje tego typu badania: przezklatkowe i przezprzełykowe. W pierwszym przypadku sonda przykładana jest do przestrzeni międzyżebrowej, a w drugim wprowadza się ją przez przełyk. W obu przypadkach badanie daje możliwość zobrazowania serca i oceny wydajności jego pracy.
Badania przez ścianę klatki piersiowej wykonywane są znacznie częściej. Sonda przyłożona do przestrzeni międzyżebrowych odsłania serce i jego obraz wyświetla się na ekranie monitora. Przy diagnozowaniu choroby wieńcowej zwykle wykonuje się tzw. echokardiografię obciążeniową. Pacjent wykonuje ćwiczenia fizyczne lub otrzymuje lek, który stymuluje serce do aktywniejszej pracy. Dzięki temu można wykryć nieprawidłowości w jego działaniu. Warto pamiętać, że niektóre wady ujawniają się jedynie przy szybszym biciu serca i nie można ich wykryć, gdy organizm znajduje się w spoczynku.
Badanie przez przełyk wykonywane jest przed kardiowersją, gdy lekarz chce wyrównać rytm serca i sprawdzić, czy w lewym przedsionku nie zgromadziły się skrzepliny. Badanie wykonuje się po podaniu pacjentowi leków znieczulających i uspokajających, tak by było dla niego znośne. Wprowadzona przez przełyk sonda daje możliwość dokładnego zbadania przylegającego do ściany przełyku lewego uszka serca. To właśnie w tym miejscu podczas migotania przedsionków mogą gromadzić się skrzepliny. Gdyby zabieg kardiowersji został przeprowadzony przy obecności skrzeplin, wówczas pacjent mógłby dostać udaru mózgu.
Do tradycyjnego badania USG serca nie trzeba specjalnie się przygotowywać. Samo badanie trwa około 15-20 minut. Pacjent kładzie się na lewym boku z lewą ręką umieszczoną pod głową. Wykonujący badanie lekarz nakłada na sondę specjalny żel i przykłada ją w wybranych punktach klatki piersiowej i brzucha. Sonda musi przylegać do ciała, w związku z czym podczas badania pojawia się wyczuwalny, punktowy ucisk. Badanie nie musi być wykonywane na czczo, ale tuż przed nim nie zaleca się spożywania obfitego posiłku. Skierowany na badanie pacjent może przyjmować stałe leki, a po zakończeniu badania może od razu wrócić do domu. Przy badaniu przez klatkę piersiową nie podaje się leków znieczulających czy uspakajających. Gdy wykonuje się badanie przez przełyk, przez 12h nie powinno prowadzić się samochodu – ze względu na działanie leków zaburzających nasze prawidłowe reakcje.
Wykonanie badania przez klatkę piersiową wymusza konieczność jej pełnego odsłonięcia. Dlatego panie skierowane na tradycyjne echo serca, jeśli nie chcą się całkiem rozbierać, nie powinny ubierać się w sukienkę. Zalecanym strojem jest bluzka i spodnie lub spódnica. Przy konieczności wykonania badania obciążeniowego, warto ubrać się w wygodny, luźny strój sportowy i buty z płaską podeszwą. Takie badanie zwykle wykonuje się na bieżni, stąd buty do biegania wydają się najlepszym wyborem.
Echokardiografia serca daje możliwość oceny wielu parametrów jego pracy. Podczas badania można sprawdzić m.in. kurczliwość serca oraz fakcję wyrzutową. Zaburzenia kurczliwości pojawiają się w chorobie wieńcowej i miażdżycy, aczkolwiek prawidłowy wynik badania nie wyklucza istnienia choroby wieńcowej. Frakcja wyrzutowa to ocena ilość krwi wyrzucanej przez serce podczas skurczu. Gdy wynik jest poniżej normy, wówczas możemy podejrzewać niewydolność serca. Poza tym echo serca daje możliwość oceny wielkości blizny po przebytym zawale serca, grubości i ruchomości ścian serca czy pracy zastawek. Podczas badania można wykryć również inne zmiany, w tym tętniaki.
Echo serca wykonasz w poradni kardiologicznej w Centrum Medycznym Multimedic. Zapraszamy.
