Regularne badania umożliwiają szybkie wykrycie choroby i wdrożenie skutecznego leczenia. Warto pamiętać, że wiele chorób w początkowym stadium przebiega bezobjawowo, a gdy w końcu uda się je zdiagnozować, leczenie jest nieefektywne, a niekiedy wręcz już niemożliwe. Dotyczy to przede wszystkim chorób nowotworowych.
W przypadku pań szczególnym zagrożeniem są nowotwory piersi (około 6 tys. zgonów rocznie) i rak szyjki macicy (około 3 tys. zgonów rocznie). Badania profilaktyczne pomagają w zdiagnozowaniu choroby nowotworowej w jej wczesnym stadium, co daje duże szanse na wyleczenie.
Badania profilaktyczne dla wszystkich kobiet
Podstawowe badania powinny być wykonywane przez wszystkie kobiety, niezależnie od ich wieku. Do tej kategorii zalicza się morfologię krwi, OB, stężenie glukozy we krwi czy ogólne badanie moczu. Są to badania podstawowe, na które zwykle kieruje lekarz rodzinny. Warto wykonywać je przynajmniej raz w roku, tak by możliwie szybko wychwycić ewentualne nieprawidłowości i w razie potrzeby zlecić bardziej szczegółową diagnostykę. Do podstawowych badań profilaktycznych zaliczyć można również pomiar ciśnienia tętniczego krwi, badanie poziomu elektrolitów (potasu, sodu, magnezu, fosforu i wapnia), które zaleca się wykonywać przynajmniej raz na trzy lata, czy lipidogram, który wykonuje się minimum raz na pięć lat. Przynajmniej raz, a najlepiej dwa razy w roku, należy również odwiedzać stomatologa. Osoby z dużą ilością znamion barwnikowych powinny także co pewien czas konsultować się z dermatologiem.
Badania profilaktyczne dla kobiet po 20. roku życia
Kobiety wkraczające w dorosłość powinny regularnie badać się ginekologicznie. Zanim rozpoczną współżycie, powinny zaszczepić się przeciwko HPV – zakażenie wirusem zwiększa prawdopodobieństwo raka szyjki macicy. W miarę możliwości powinny również zaszczepić się przeciwko wirusowemu zapaleniu wątroby typu B – na wirusa nie ma skutecznego lekarstwa i szczepienie jest jedynym sposobem, by się przed nim chronić.
Do badań profilaktycznych zalecanych kobietom po dwudziestym roku życia zalicza się cytologię i samobadanie piersi. Ryzyko raka piersi rośnie po pięćdziesiątym roku życia, ale przypadki choroby diagnozowane są również u kobiet w młodszym wieku. Badania powinny wykonywać przede wszystkim te kobiety, w których rodzinach pojawiały się przypadki tego typu nowotworów. Po dwudziestce należy również co 3-5 lat wykonywać USG jamy brzusznej i RTG klatki piersiowej – o regularnych prześwietleniach w szczególności powinny pamiętać panie palące papierosy.
Badania profilaktyczne dla kobiet po 30. roku życia
W tym wieku do listy wcześniej wymienionych badań profilaktycznych należy doliczyć również wizyty u okulisty. Wzrok należy kontrolować co 3-5 lat. Oczywiście wciąż trzeba pamiętać o samobadaniu piersi, cytologii, badaniach USG jamy brzusznej czy RTG klatki piersiowej. Po trzydziestce powinno się również przynajmniej raz w roku wykonywać badanie USG piersi. Gdy w rodzinie występowały choroby krążenia, warto poprosić lekarza o wykonanie lipidogramu. Takie badanie należy przeprowadzić raz w roku.
Badania profilaktyczne dla kobiet po 40. roku życia
Po czterdziestce należy pamiętać o dotrzymywaniu terminów badań cytologicznych, samobadaniu piersi i przynajmniej raz na dwa lata wykonywać mammografię oraz USG piersi. Ponadto należy regularnie odwiedzać ginekologa i raz na dwa lata wykonywać USG narządów rodnych. Po czterdziestce zaleca się również badanie poziomu hormonów tarczycy, a w ramach profilaktyki raka jelita grubego, badanie na obecność krwi utajonej w kale. Do listy badań, takich jak RTG klatki piersiowej i USG jamy brzusznej, doliczamy również EKG, które wykonujemy co trzy lata i gastroskopię, którą zaleca się wykonywać raz na pięć lat.
Paniom pomiędzy 40. i 50. rokiem życia zaleca się wykonanie densytometrii, czyli badania poziomu gęstości kości. To bardzo ważne w profilaktyce osteoporozy.
Badania profilaktyczne dla kobiet po 50. roku życia
W tym wieku większość pań wchodzi w okres menopauzy, co wiąże się z obniżeniem poziomu niektórych hormonów we krwi. W związku z tym do podstawowych badań profilaktycznych należy włączyć wizyty u endokrynologa lub przynajmniej badania poziomu hormonów płciowych i hormonów tarczycy. Panie po pięćdziesiątce powinny również regularnie badać się ginekologicznie, wykonywać cytologię i USG narządów rodnych. Co dwa lata powinny wykonać mammografię i USG piersi, a raz w roku EKG.
Do kalendarza badań profilaktycznych kobiety po 50. roku życia powinny wprowadzić także kolonoskopię (raz na 5 lat) oraz badanie krwi utajonej w kale (raz w roku). Raz na dziesięć lat warto sprawdzić również gęstość kości, wykonując badanie densytometryczne.
Choć lista zalecanych do wykonania badań profilaktycznych wydaje się bardzo długa, to w rzeczywistości większość z nich wykonuje się tylko raz w roku lub raz na kilka lat. Warto przestrzegać terminów badań profilaktycznych, zwłaszcza badań ginekologicznych i mammografii. Dzięki temu wychwycenie ewentualnej choroby jest łatwiejsze we wczesnym jej stadium, a to daje możliwość wdrożenia skutecznej terapii i wyleczenia.
Umów wizytę w Centrum Medycznym Multimedic
Zapraszamy do skorzystania z poradni lekarza rodzinnego, poradni lekarzy specjalistów, gabinetu diagnostyczno - zabiegowego czy punktu szczepień w naszym Centrum Medycznym.
